Τι είναι ο προστάτης;
Ο προστάτης είναι ένας αδένας που έχει μέγεθος, στον νεαρό ενήλικα, όσο ένα κάστανο, βρίσκεται σε επαφή με την ουροδόχο κύστη και περιβάλλει τμήμα της ανδρικής ουρήθρας δια μέσου της οποίας αποβάλλονται τα ούρα. Η κύρια λειτουργία του προστάτη είναι να εκκρίνει ένα ειδικό υγρό, το προστατικό υγρό το οποίο αναμιγνύεται με τα σπερματοζωάρια και με το υγρό των σπερματοδόχων κύστεων και δημιουργεί το σπέρμα που εξέρχεται κατά τη σεξουαλική επαφή.
Τι είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη;
Από τη μέση ηλικία και μετά το μέγεθος του προστάτη αυξάνεται προοδευτικά σε όλους τους άνδρες με διαφορετικό βέβαια ρυθμό. Αν ο προστάτης μεγαλώσει αρκετά, ελαττώνει τη διάμετρο της ουρήθρας μέσω της οποίας διέρχεται καθώς την πιέζει και έτσι η ροή των ούρων γίνεται πιο αδύναμη και πιο αργή και η διάρκεια της ούρησης παρατείνεται. Αυτό μπορεί να συμβεί και σε μετρίου μεγέθους προστάτες. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται καλοήθης υπερπλασία προστάτη (ΚΥΠ) και οδηγεί σε καλοήθη προστατική απόφραξη όταν τα συμπτώματα της δυσκολίας στην ούρηση γίνουν ενοχλητικά. (σχήμα 1 εδώ)
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη δεν είναι καρκίνος, ούτε οδηγεί σε καρκίνο, παρόλο που κάποιος μπορεί να συνυπάρχουν ταυτόχρονα και τα δυο. Μία αύξηση του μεγέθους του προστάτη και αλλαγή στη ροή της ούρησης λοιπόν δεν σημαίνει ότι έχετε καρκίνο του προστάτη.
Ο καρκίνος του προστάτη στα αρχικά του στάδια δεν δίνει κανένα σύμπτωμα και ανιχνεύεται μόνο μέσω της αύξησης της τιμής του ειδικού προστατικού αντιγόνου, του γνωστού μας PSA. Γι’ αυτό κάθε άνδρας μετά την ηλικία των 50 ετών πρέπει να επισκέπτεται τον ουρολόγο του μια φορά το χρόνο για πρόληψη καρκίνου κάνοντας ένα PSA test αλλά και για συμβουλές σχετικά με τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη.
Ποια είναι τα συμπτώματα της Καλοήθους Υπερπλασίας Προστάτη;
Τα συχνότερα συμπτώματα είναι:
- Συχνουρία, δηλαδή η ανάγκη να ουρείτε αρκετά συχνά
- Αδύναμη ροή ούρων (μείωση της ακτίνας των ούρων)
- Νυχτερινή έγερση για ούρηση (νυχτουρία), δηλαδή να ξυπνάτε αρκετές φορές τη νύχτα για να ουρήσετε.
- Δυσκολία στην πρωινή έναρξη της ούρησης
- Σταγονοειδής ούρηση
- Έπειξη προς ούρηση, δηλαδή δυσκολία να κρατήσετε τα ούρα σας όταν θέλετε να πάτε στην τουαλέτα
Σε ορισμένες περιπτώσεις τα συμπτώματα απόφραξης της ροής των ούρων μπορεί να γίνουν τόσο έντονα που ο ασθενής δεν μπορεί να περάσει καθόλου ούρα ή ελάχιστα ούρα, μια κατάσταση που ονομάζεται οξεία επίσχεση των ούρων (ο ασθενής πρακτικά δεν μπορεί να ουρήσει και έχει πόνο στην περιοχή της κύστης)
Σε ποιους εμφανίζεται η Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη;
Τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη γίνονται ενοχλητικά στην καθημερινότητα και απασχολούν 1 στους 2 άνδρες ηλικίας άνω των 60 ετών. Τα συμπτώματα της κατάστασης χειροτερεύουν με την αύξηση της ηλικίας απασχολώντας περίπου 80% των ανδρών ηλικίας άνω των 70-80 ετών.
Πώς μπορεί να ξέρει ο γιατρός μου αν ο προστάτης μου είναι διογκωμένος;
Οι μέθοδοι που έχει ο ιατρός σας για να εξακριβώσει αν έχετε διόγκωση του προστάτη είναι η δακτυλική εξέταση από το ορθό και ο ακτινολογικός έλεγχος του προστάτη με υπέρηχο. Κατά τη δακτυλική εξέταση ο ουρολόγος σας ψηλαφεί τον προστάτη σας μέσω του εντέρου. Η εξέταση δεν είναι επώδυνη και προκαλεί μόνο μικρή ενόχληση στους περισσότερους ασθενείς. Αυτή η εξέταση δίνει τη δυνατότητα στον ιατρό σας να εκτιμήσει το μέγεθος του προστάτη και να εξακριβώσει εάν έχει πιθανά εξογκώματα ή ανώμαλη υφή, ύποπτα δηλαδή ευρήματα για καρκίνο του προστάτη. (σχήμα 2)
Ο υπερηχογραφικός έλεγχος του προστάτη είναι φυσικά ανώδυνος και γίνεται με επαφή της κεφαλής του υπερήχου με το κατώτερο τοίχωμα της κοιλιάς.
Ποιες είναι οι μέθοδοι αντιμετώπισης της Καλοήθους Υπερπλασίας του Προστάτη;
Όταν ο ουρολόγος διαγνώσει καλοήθη υπερπλασία προστάτη επιλέγει την κατάλληλη θεραπεία. Σκοπός της θεραπείας είναι η ανακούφιση του ασθενούς από την ταλαιπωρία που του δημιουργούν τα συμπτώματα της υπερπλασίας του προστάτη. Ανάλογα με το είδος και βαρύτητα των συμπτωμάτων σας, τον βαθμό ενόχλησης σας από τα συμπτώματα και συνεκτιμώντας τον κλινικοεργαστηριακό έλεγχο ο ουρολόγος μπορεί να σας προτείνει μία από τις παρακάτω επιλογές:
- Αναμονή και παρακολούθηση
- Φαρμακευτική θεραπεία
- Μη επεμβατικές μεθόδους
- Χειρουργική Αντιμετώπιση
Συμπέρασμα
Τα συμπτώματα που προκαλεί η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι συνήθη για την πλειοψηφία των ανδρών άνω των 50 ετών. Δεν είναι σε καμία περίπτωση απειλητικά για τη ζωή ούτε υποκρύπτουν απαραίτητα καρκίνο του προστάτη αλλά διαταράσσουν σημαντικά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των ίδιων και του περιβάλλοντός τους. Σήμερα η κατάσταση αυτή αντιμετωπίζεται επιτυχώς με πολλούς τρόπους.
Συνοπτικά
- Το 50% των ανδρών άνω των 60 ετών έχουν καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (διογκωμένο προστάτη) και συμπτώματα λόγω της διόγκωσης αυτής.
- Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη ΔΕΝ προκαλεί ούτε σχετίζεται με καρκίνο ωστόσο οι δύο καταστάσεις μπορεί να συνυπάρχουν γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να εξετάζεστε σε τακτικά χρονικά διαστήματα από τον ουρολόγο σας..
- Το ότι έχετε διαγνωστεί με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη ΔΕΝ σημαίνει ότι έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε καρκίνο.
